Rayon là một sợi vải bán tổng hợp được làm từ cellulose của gỗ và các sản phẩm nông nghiệp khác. Có thể nói đây là một loại vải cực kì thân thiện với môi trường với hình dáng và kết cấu không thua kém các loại vải tự nhiên. Nếu bạn cũng đang tò mò về loại vải này, vậy hãy cùng chúng mình tìm hiểu về rayon là gì cũng như những đặc điểm, tính chất và ứng dụng của vải rayon hiện nay

Rayon được biết là có các đặc điểm của vải lụa, cotton, len, và các loại vải khác cho nên có thể được sử dụng trong hầu hết mọi loại quần áo. Điều này có thể khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc xác định chính xác vải rayon là gì, làm thế nào để giặt đúng cách, và loại vải này thích hợp cho loại thời tiết nào nhất. Vì vậy, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn mọi thứ bạn cần biết về vải rayon để bạn nắm rõ về nó hơn.

Rayon là gì?

Rayon là một loại sợi bán tổng hợp được sản xuất từ các nguyên liệu tự nhiên như gỗ và các sản phẩm nông nghiệp được tái sinh dưới dạng sợi cellulose.

Rayon được sản xuất từ ​​cellulose tự nhiên, và do đó không được coi là tổng hợp. Về mặt kỹ thuật, thuật ngữ sợi tổng hợp được dành riêng cho sợi tổng hợp hoàn toàn. Về mặt sản xuất, rayon được phân loại là “sợi được hình thành bằng cách tái sinh các vật liệu tự nhiên thành dạng có thể sử dụng được”, có nghĩa là bán tổng hợp.

Tùy thuộc vào loại và chất lượng của sợi rayon mà chúng có thể tạo ra cảm giác và kết cấu rất giống các sợi tự nhiên như lụa, len, bông và vải linen vải lanh.

Vải rayon là gì ?

Vải rayon là một trong những loại vải thun linh hoạt nhất được làm từ cellulose tinh khiết nhưng nó vẫn còn là một ẩn số với rất nhiều người. Lý do của việc này nằm ở khả năng mềm mại và bền chắc vượt trội của nó cùng với những đặc điểm tương đồng với những chất liệu vải khác.

Tóm lại, rayon là một loại vải được làm từ sợi cellulose thường được tạo ra từ bột gỗ. Mặc dù rayon có nguồn gốc từ các vật liệu tự nhiên, tuy nhiên vì quy trình làm ra loại vải này vẫn có sử dụng một số hóa chất nhất định cho nên nó được coi là một loại vải bán tổng hợp.

Một trong những loại vải rayon phổ biến nhất hiện nay là vải viscose với nhiều điểm tương đồng với vải cotton. Nó có khả năng thoáng khí và hút ẩm tốt nên là lựa chọn phổ biến trong các trang phục thường ngày và thể thao. Ngoài ra, nó cũng được dùng trong váy, áo cánh, và áo khoác. Các loại vải rayon khác bao gồm vải modal (thường được làm từ cây sồi) và vải lyocell (thường thấy trong mọi loại quần áo từ denim cho đến áo sơ mi).

Quy trình sản xuất vải rayon

Mặc dù quy trình sản xuất vải rayon có sử dụng một số hóa chất nhưng các thành phẩn chính được sử dụng là hoàn toàn tự nhiên. Nó được chiết xuất chủ yếu từ gỗ. Một dung dịch xút (caustic soda) được dùng để xử lý gỗ và biến gỗ thành cellulose.

Hầu hết mọi người không biết rayon fabric là một loại vải có thể phân hủy sinh học nên sẽ thân thiện với môi trường hơn so với các loại vải khác. Các cellulose thu được từ việc xử lý gỗ sẽ tiếp tục được biến đổi thành một dung dịch viscose. Sau đó, dung dịch này sẽ được kéo thành nhiều sợi bằng máy kéo sợi và chúng sẽ được xử lý bằng dung dịch axit sunfuric. Quá trình này sẽ khiến các sợi viscose này cứng lại hình thành nên các sợi có tên gọi là các cellulose tái sinh (regenerated cellulose).

Vải rayon được biết đến với độ hấp thủ, mềm mại, và đặc điểm siêu bền của mình. Nó là loại vải hoàn hảo dùng để làm các loại quần áo thể thao và quần áo mùa hè như áo sơ mi, áo cánh, kurta (một loại trang phục của Ấn Độ), và đầm suông.

Vải Rayon có đặc điểm, tính chất và ứng dụng gì hiện nay?

Đặc điểm, tính chất của vải rayon

Đặc điểm chung của vải rayon :

  • Sợi rayon là một loại sợi cực kỳ đa năng.
  • Vải rayon rất mềm, mát, thoải mái, và rất bền nhưng không giữ thân nhiệt tốt và thường được sử dụng trong điều kiện khí hậu ẩm ướt.
  • Sợi vải rayon có đặc tính thoải mái giống như các loại vải có nguồn gốc tự nhiên.
  • Vải rayon có kết cấu và có thể mang lại cảm giác giống vải lanh, lụa, cotton, và len.
  • Vải rayon có thể dễ dàng nhuộm bằng nhiều màu sắc khác nhau.
  • Vải rayon có độ phục hồi đàn hồi rất thấp soi với các loại vải khác.
  • Vải modal rất chắc chắn, rất bền, và có thể được giặt bằng máy.
  • Vải rayon thường được khuyến nghị chỉ nên giặt khô.

Ưu điểm:

  • Giá thành không quá cao
  • Khi sờ có cảm giác như lụa
  • Có độ rũ tốt nên thường được dùng để làm các loại màn treo rất đẹp
  • Thoáng khí giống với vải cotton
  • Lý tưởng cho những người muốn gì đó sang trọng nhưng có giá thành vừa phải
  • Có thể pha trộn tốt với những loại vải khác, đặc biệt là các sợi dệt
  • Dễ nhuộm màu để tạo ra các màu sắc đẹp và sống động

Nhược điểm:

Tuy nhiên, giống như bất kỳ loại vải khác, vải viscose cũng có những nhược điểm như:

  • Bắt buộc phải được giặt khô
  • Quy trình sản xuất cực kỳ ô nhiềm và có hại cho môi trường
  • Dễ bị giãn, bạc màu, và thường không thể phục hồi lại như cũ
  • Vải yếu và yếu hơn nhiều khi bị ướt
  • Không phù hợp để sử dụng làm đồ nội thất
  • Hấp thụ dầu cơ thể, nước, và hơi ẩm nên dễ dấn đến mốc
  • Nếu bạn dùng/ tiếp xúc các loại hóa chất xử lý mốc có thể làm hư vải vĩnh viễn

Phân loại vải rayon

Vải rayon được phân loại thành 4 loại và được sử dụng rất phổ biến trong đời sống hiện nay. Mình sẽ nói sơ một tí về đặc điểm của từng loại nhé

Viscose

Như đã đề cập ở phần trên về rayon là gì, vải viscose là một trong những loại vải rayon phổ biến nhất và được người tiêu dùng ưa chuộng. Tên gọi của vải viscose có nguồn gốc xuất phát từ việc kết cấu của loại vải này trong quá trình sản xuất khá tương đồng với hình dạng cấu trúc của sáp ong. Vì có thành phần chính là bột gỗ nhưng quá trình sản xuất lại có dùng hóa chất nên loại vải này thường khó phân loại thành vải tổng hợp hay vải tự nhiên.

Viscose là một loại vải giá rẻ, được phổ biến nhờ vô số đặc tính của nó. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy visocse trong các sản phẩm chứa cotton, cũng như vải nhung sang trọng và taffeta. Viscose cũng có thể được tìm thấy trong các sản phẩm vệ sinh phụ nữ, cũng như dây lốp xe. Về mặt hóa học, viscose giống như cotton, nhưng nó cũng có thể mang nhiều đặc tính khác nhau tùy thuộc vào cách sản xuất. Dưới đây là một số ưu và nhược điểm của viscose:

Ưu điểm: đa năng (có thể pha trộn rất tốt với các loại sợi khác), thoáng khí, giữ màu tốt, hấp thụ cao, rất mịn, không giữ nhiệt cơ thể, tương đối nhẹ, bền và thoải mái, rẻ.

Nhược điểm: có thể co lại khi giặt, dễ dàng nhăn, vải dễ bị giảm chất lượng khi tiếp xúc với ánh sáng lâu, mẫn cảm với nấm mốc, sợi có thể dễ đứt khi ướt

Lyocell

Vải Lyocell là một loại vải thân thiện với môi trường, đại diện cho cột mốc quan trọng trong sự phát triển của hàng dệt bền vững với môi trường. Lyocell là một loại vải tự nhiên có nguồn gốc từ rayon, do con người tạo ra.

Được làm bằng bột gỗ từ các trang trại cây bền vững, hàng dệt lyocell được tạo ra thông qua việc sử dụng công nghệ nano trong một quy trình khép kín, phục hồi hoặc phân hủy tất cả các dung môi và khí thải. Nó có khả năng phân hủy 100% tuy nhiên có lẽ lợi ích lớn nhất là sự đa dạng và thoải mái đặc biệt mà bạn có thể trải nghiệm với quần áo lyocell.

Ưu điểm: màu sắc phong phú, dễ nhuộm, hấp thụ độ ẩm, chống vi khuẩn, mềm mại và thoải mái, tuyệt vời cho làn da nhạy cảm, đa năng, bền ngay cả khi khô và ướt.

Nhược điểm: lyocell đắt nhất trong các loại vải rayon và đắt hơn nhiều so với những loại vải thân thiện môi trường khác

Modal

Modal còn được gọi là rayon HWM, là một loại rayon thường được sử dụng trong dệt may tiêu dùng. Loại vải này được coi là bán tổng hợp vì nó được làm từ sự kết hợp của các vật liệu hữu cơ và tổng hợp. Nguyên liệu chính của vải modal là cellulose từ các cây gỗ cứng như bạch dương và sồi, nhưng vật liệu cây thô này trải qua một quá trình sản xuất phức tạp trước khi nó được đưa vào sợi có thể dệt được.

Ưu điểm: chất vải rất mềm, vải sáng bóng và tươi sáng, có khả năng hút ẩm tốt và rất khô và thoáng khí, có khả năng chống nhăn tự nhiên và không cần ủi.

Nhược điểm: chi phí đắt hơn, sử dụng lâu sẽ bị hiện tượng lông tơ làm vải mất đẹp, khó pha trộn với các loại vải khác, một số người có làn da nhạy cảm có thể dị ứng với modal.

Cuprammonium rayon

Cuprammonium rayon là một loại vải rayon được làm từ cellulose hòa tan trong dung dịch hỗn hợp đồng amoni. Cuprammonium rayon thường được sản xuất trong các sợi nhỏ được sử dụng trong trang phục và áo cánh mùa hè nhẹ, đôi khi kết hợp với bông để tạo ra các loại vải có kết cấu với bề mặt trơn, mềm mịn.

Ưu điểm: mềm mịn và thoải mái, đa năng, phù hợp kết hợp chung với vải lụa, có ưu điểm tương tự như cotton.

Nhược điểm: dễ cháy, độ bền kém, khả năng phục hồi sau khi co giãn kém.

Vải rayon may gì đẹp?

Trang phục

Vải rayon là sợi cellulose tái sinh, có bề ngoài và cảm giác khi sờ giống như lụa. Loại vải này rất mềm, ít ôm cơ thể, và có độ rũ tốt nên được sử dụng để làm đầm và trang phục cho nữ.

Sở hữu độ rủ tuyệt vời, mềm mại, cùng vẻ ngoài bóng bẩy làm cho vải rayon trở thành lựa chọn ưa thích của các quý cô cho đầm, áo, quần, và váy, v.v.

Ngoài ra, vải rayon còn phù hợp để may sari (trang phục bên Ấn Độ), khăn choàng, khăn quàng cổ, cà vạt, và cả trang phục lót

Nội thất gia đình

Vải rayon cũng được người tiêu dùng ưa chuộng để chọn làm khăn trải giường, drap trải giường, rèm cửa, rèm treo, nội thất, và các đồ dùng để bọc.

Khăn tắm bằng vải rayon cũng khá tuyệt vời nhờ đặc tính hút ẩm tốt và trọng lượng nhẹ, phù hợp để mang đi phượt, đi du lịch.

Sử dụng trong công nghiệp

Rayon còn được sử dụng để sản xuất sản phẩm công nghiệp, sản phẩm phẫu thuật y tế, sản phẩm không dệt, chẳng hạn như sợi tire cord dùng để làm lốp xe ô tô, hoặc làm băng phẩu thuật.

Ứng dụng khác

Thêm một ứng dụng nữa của rayon chính là các sản phẩm vệ sinh của phụ nữ và tả không dệt. Nhiều sản phẩm chăm sóc dành cho nữ sử dụng rayon để tăng và đạt được mức độ thấm hút tối ưu, đồng thời tăng độ bền cho sản phẩm hơn.

Cách bảo quản chất liệu vải rayon

Dưới đây là một vài lời khuyên về cách giặt và làm khô quần áo rayon của bạn để giữ cho chúng không bị hỏng.

  • Vải rayon kém bền hơn so với cotton, nhất là khi bị ướt nên bạn cần giặt nó nhẹ nhàng với các chất tẩy nhẹ, và luôn sử dụng nước lạnh để giặt.
  • Bạn có thể giặt một vài quần áo có vải trộn rayon nhưng phải giặt riêng và nhẹ nhàng nhất có thể. Tuy nhiên, điều này vẫn là một rủi ro có thể làm hỏng quần áo của bạn. Ví dụ, bạn có thể làm hỏng một chiếc đầm rayon nếu giặt chung với quần jean trong máy giặt.
  • Luôn đọc nhãn trên quần áo rayon của bạn trước khi bạn áp dụng bất kỳ kỹ thuật giặt giũ nào.
  • Không nên treo quần áo rayon lên để khô vì chúng sẽ bị kéo giãn và mất hình dạng vải mà hãy đặt quần áo nằm ngang trên một mặt phẳng để phơi khô.

Nếu bạn muốn mặc quần áo rayon mà không phải bận tâm quá nhiều về việc giặt giũ hay bảo quản thì hãy sử dụng những quần áo có vải trộn rayon thay vì vải rayon tinh khiết. Vải rayon thường được trộn với vải polyester, len, hay cotton.

Tóm lại vải rayon là một loại vải bán tổng hợp phổ biến, ban đầu được giới thiệu như một chất liệu thay rẻ cho lụa với giá thành rẻ hơn. Vải rayon có bề ngoài tương đồng với lụa nhưng lại cho cảm giác giống với vải cotton. Cellulose được sử dụng để sản xuất vải rayon và cotton nhưng rayon cần nhiều lượng hóa chất xử lý hơn. Vì vậy nên nó không được coi là 100% nhân tạo hay 100% tự nhiên. Hi vọng những thông tin về rayon là gì trong bài viết hôm nay sẽ giúp bạn có thể lựa chọn được một loại vải ưng ý.

Xem thêm >> Chất liệu da lộn là gì? Cách bảo quản, vệ sinh đồ da lộn đúng cách